ĐỘC GIẢ ĐANG ĐỌC BÁO THEO “GU”
Huỳnh Thị Kim Phụng - Chủ tịch Hội đổng thành viên, là người sáng lập
Công ty phát hành Trường Phát vào đúng thời kỳ đầu phát triển hưng thịnh của
báo chí. Chị đã từng làm việc tại báo Tuổi Trẻ vào những năm đẩu thập niên 90
(thế kỷ trước). Với hơn 200 đầu báo - tạp chí đang được phát hành qua hệ thống
công ty của mình tới độc giả của hơn 30 tỉnh thành trong cả nước, Trường Phát
trở thành công ty phát hành báo chí tư nhân số 1 Việt Nam hiện nay. Chị đã dành choNhà báo và công luận một
cuộc trò chuyện thú vị về phát hành nhân dịp 21/6/2013.
+ Được xem là đơn vị tư nhân đi đầu trong việc hình thành công ty
phát hành báo chí, cảm nhận của chị về thị trường báo viết hiện nay?
- Báo chí ngày nay
cạnh tranh khốc liệt. Bạn đọc ngày càng kén chọn, chỉ đọc theo một “gu” riêng.
Đối với các toà soạn, việc đầu tư cho marketing, PR cho mỗi tờ
báo - tạp chí đã được chú trọng rất nhiểu, nội dung cũng đã phát triển theo kịp
xu hướng báo chí thế giới. Báo chí ngày nay phát triển khá mạnh nhưng tồn tại
một nghịch lý, đó là hệ thống quầy sạp chuẩn để chào bán báo gần như không có
nên diện mạo của thị trường phát hành báo chí vẫn dậm chân tại chỗ. Điều này
góp phần làm mất một phần hình ảnh báo chí trong mắt độc giả, cụ thể số
độc giả đang giảm dần. Một điểu dễ cảm nhận là thị trường báo viết hiện nay có
quá nhiều thay đổi so với 15 năm về trước. Với cách nay hơn mười năm thì
có khoảng 200 tờ báo - tạp chí, thì nay có khoảng gần 700 báo - tạp chí các
loại. Tuy nhiên, báo in đã bắt đầu rơi vào giai đoạn khủng hoảng để nhường
chỗ cho xu hướng đọc báo điện tử, báo mạng.
+ Theo chị, “gu” đọc báo của độc giả được hiểu như thế nào ?
Hiện
nay, sự phát triển nhanh chóng của công nghệ thông tin, cuộc sống tất bật hơn
nên nhiểu người chọn giải pháp đọc báo mạng. Hơn nữa, tâm lý của độc giả
khi mua một tờ báo đọc ngày càng chọn hình thức, trong đó trước tiên chọn hình
ảnh đẹp, cách trình bày bắt mắt rổi sau đó mới chú ý đến nội dung. Theo đó, độc
giả chú trọng đến lối viết không cầu kỳ, đi thẳng vào nội dung chính.
Nhưng có một thực tế cả hai miền Nam Bắc vẫn có “gu” đọc riêng. Độc giả miền Nam, họ đọc
lướt qua nội dung của tờ báo, chọn những gì mình thích thì xem trước tiên. Còn
độc giả miển Bắc thì đọc một cách đẩy đủ, chi tiết, nhưng không quá cầu kỳ vể
hình thức. Có một trào lưu mới đang tồn tại khi nhiều bạn đọc đọc theo thị
hiếu, thích đọc những tờ báo mô tả tình tiết gây hiếu kỳ mang nội dung liên quan
đến 4T (tình, tiền, tù, tội). Đối tượng bạn đọc này thường không cần những
trang báo đẹp mắt, chỉ cần giá rẻ, nội dung thường được mô tả càng chi
tiết, cụ thể càng tốt.
+ Như vậy độc giả đang quan tâm điều gì trên mặt báo, còn
người làm báo viết những gì để phù hợp với độc giả?
Viết
báo là viết những điều bạn đọc cần, nhưng có một thực tế bạn đọc luôn thích
những câu chuyện ly kỳ rẻ tiền, mặc dù cũng có nhiều tờ báo có định hướng riêng
khó chấp nhận. Nhiều báo hiện nay, nhất là những báo có liên kết với công ty tư
nhân, vì mục đích chạy theo lợi nhuận nên thường đưa ra tít bài rất giật gân,
gây hiếu kỳ để câu khách, nội dung bài viết thường miêu tả chi tiết, phóng tác
câu chuyện quá sự thật nhằm tăng tính kích thích, rùng rợn và gây tò mò. Chính
vì có thị hiếu rẻ tiền này nên số lượng bạn đọc của các báo chính thống đang
giảm đáng kể. Một vấn đề đáng báo động đang đặt ra, các báo có nên chạy
theo thị hiếu của bạn đọc, vi mục tiêu lợi nhuận nhanh mà đánh mất bản sắc của
báo và làm xáo trộn thị trường như hiện nay không? Do đó, tôi cho rằng bên cạnh
việc định hướng bạn đọc quan tâm gì, hay người làm báo có nên viết theo nhu cầu
bạn đọc hay không thì tùy thuộc vào từng loại báo và giới hạn ở một mức độ nhất
định. Bản thân những người làm báo phải cân nhắc trong việc “chiểu chuộng” bạn
đọc để đứa con tinh thần cùa mình vừa đáp ứng nhu cầu bạn đọc, vừa đạt
được hiệu quả kinh doanh mong muốn. Ngoài ra các cơ quan quản lý báo chí cần
nắm bắt, ngăn chặn kịp thời những thị hiếu, xu hướng rẻ tiền để định vị báo chí
xứng đáng là sản phẩm văn hóa có tính định hướng.
+ Theo chị người làm báo nên làm gì trong bối cảnh lượng
thông tin mạng đang lan tràn và báo viết đang mất dần độc giả?
Chúng
ta nên phân biệt giữa báo in và báo mạng. Các trang báo
mạng đang rất thành công trong việc thu hút bạn đọc của mình vì tính cập nhật
thông tin nhanh, chiphí rẻ, lại dễ gây tò mò. Điều đó là nỗi lo lớn cho
báo in. Nhiều chiến lược được đặt ra cho báo in phải làm là cải tiến từ nội
dung đến hình thức và đặc biệt là chiến lượcmarketing đúng đắn. Tuy nhiên,
dù nói gì đi nữa thì nội dung luôn quyết định đến sự thành công của tờ báo. Nội
dung mỗi bài báo phải có chiều sâu, tính tổng hợp cao, có nguổn gốc đáng tin
cậy và phải chọn riêng cho mình một đối tượng bạn đọc nhất định. Bên cạnh hình
thức của tờ báo phải tương thích với tính thẩm mỹ của đối tượng mà
minh muốn hướng tới. Vì giá trị của báo in mà báo
mạng không có được đó lá tính lịch sử, tính lưu trữ và cả tính thân thiện
với bạn đọc nên tính đến nay thì báo in Việt Nam vẫn còn được nhiều bạn đọc quan
tâm.
+ Như chị đã nói đội ngũ phát hành báo chí hiện không
chuyên. Vậy chúng ta cần phải làm gi để giúp họ phát triển và có thu nhập
tương đối như những ngành nghềkhác?
Điểu
mà đội ngũ phát hành hiện nay đang cần là vấn đề đào tạo. Họ toàn
làm tự phát, tự học hỏi, tự nâng cao tay nghề. Trong các trường
đại học và cao đẳng thì chỉ có ngành phát hành sách
hoặc các môn học về phát hành báo thì chỉ mang tính sách vở,không
có tính thực tiễn. Vấn đề trước mắt theo tôi là cần có những
khóa huấn luyện kinh doanh - phát hành báo chí, để người làm nghề phát
hành có kiến thức cơ bản vềthị trường, thống kê, tâm lý bạn đọc, phương
thức bán báo hiệu quả,... để họ yêu nghềvà tự sống với nghề. Còn đứng dưới
khía cạnh là một công ty phát hành, đội ngũ phát hành của công ty phải luôn
được huấn luyện theo từng mức độ khác nhau và được thực hành ngay nên tay nghề của
nhân viên mới ổn định.
+ Hiện tại trong hệ thống phát hành báo chí tồn tại 3 hệ thống
phát hành: hệ thống phát hành báo chí Trung ương, tòa soạn báo tự phát hành và
hệ thống phát hành tư nhân. Đâu là thế mạnh điểm yếu của 3 hệ thống này ?
Hệ
thống phát hành báo chí Trung ương ưu điểm rõ nhất phủ rộng toàn quốc, đặc
biệt các vùng sâu, vùng xa. Nhưng xét về hiệu quả kinh tế lại không
cao, do chí phi lớn, số lượng tiêu thụ thấp. Phòng phát hành của từng
tòa soạn có thế mạnh chủ động theo cơ chế riêng của từng tòa soạn, tính tập
trung cao. Nhược điểm không có được thông tin toàn cảnh về thị trường báo
chí, vì số đầu báo phát hành ít, khó tìm ra giải pháp phù hợp cho tờ báo.
Hệ thống phát hành tư nhân có tính năng động, sáng tạo nhưng phải tự chịu trách
nhiệm về đấu tự, lợi nhuận. Hệ thống này có lợi thế bao quát được, am hiếu
thị trường nhưng có nhược điểm nguồn kinh phí giới hạn nên chỉ tập trung
phát hành ở các khu vực trọng điểm của cả nước.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét