Có lẽ người ảnh hưởng đến phong cách viết của tôi nhiều nhất ko phải ai khác mà chính là nhà văn Tô Hoài. Với nhiều người, dấu ấn với cụ Tô là tác phẩm Dế mèn phiêu lưu ký, tôi cũng ko phải là ngoại lệ, nhưng sâu sắc nhất với tôi là từ khi co Cát bụi chân ai, hình như từ năm 1996 thì phải. Đo là một thiên truyện về những tháng năm đi và viết của Cụ và người bạn chí thiết Nguyễn Tuân. Một thiên truyện dằng dặc không đầu không cuối, chuyện nọ cuốn lấy chuyện kia, lối viết này dường như không giống ai. Có ai đo gọi là phong cách kể chuyện mà không có chuyện, lối viết ngôn tại ý ngoại cái xác chữ thì như chật hẹp mà ý tứ bao la vô cùng. Nếu lần theo những sự kiện gắn liền với nền văn học cách mạng của chúng ta từ sau năm 1945, đặc biệt là từ sau năm 1954 thì dễ dàng hiểu được lý do vì sao cụ Tô lại có lối viết tuyệt vời đến thế. Kể chuyện mà như ko kể, lối viết như nói, mộc mạc mà sâu sắc... là lối viết an toàn nhất cho một cây viết đại thụ.
Năm 2000 tôi có dịp ăn Tết với đong bào Tây Bắc, hành trang tha hương ngày Tết năm đó của tôi có cuốn Truyện Tây Bắc của cụ Tô. Truyện từ thời sau hoà bình lặp lại, nhưng con người và cảnh sắc Tây Bắc như vẫn còn nguyên vẹn, mỗi nơi tôi có dịp đen thăm là một trải nghiệm, là sự hồi tưởng những gì mà cụ Tô đa viết từ hơn 30 năm trước. Nhưng tập tục, tập quán của đồng bào vùng cao được tái hiện với đầy đủ bản sắc riêng có, thế mới thấy cái tài, cái tâm của cụ như thế nào.
Sau này, khi đi sâu vào nghiên cứu về lối viết tản văn, có thể về lý thuyết thể tài chưa hẳn đã đay đu hoặc chưa có sự tập hợp hoàn chỉnh, nhưng đọc văn của cụ Tô, nhất là qua phong cách viết tự sự của ông đa giúp tôi có những bài học vô cùng quý báu. Rất tiếc là lúc đó cụ đa cao tuổi, dự định thực hiện một cuộc phỏng vấn có tính chất chuyên môn đã ko thể thực hiện đuoc. Rất tiếc cho tôi và cho cả chúng ta.
Năm 1959, cụ Tô đã có cuốn sách Một số kinh nghiệm viết văn của tôi do Nhà xuất bản Văn học phát hành. Một cuốn sách rất quý dành cho ai yêu mến văn phong cụ và cũng là những bài học rất tốt cho những ai muốn theo nghiệp cầm bút.
Xin thứ lỗi vì những chữ sai chính tả trong bài viết này do lỗi font của ipad. Ai có nhu cầu tham khảo cuốn sách của cụ Tô, xin đe lại email tôi sẽ chia sẻ.
Viết vào ngày được tin nhà văn Tô Hoài về với thế giới người hiền.
Vô cùng thương tiếc!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét