Hội tụ đa phương tiện

HỘI TỤ ĐA PHƯƠNG TIỆN

Nguyễn Bùi Khiêm

Đa phương tiện là sự cùng tồn tại và tương tác của một số phương tiện thông tin đai chúng trong cùng một môi trường hoặc bối cảnh thông tin.

Thuật ngữ “đa phương tiện” được đưa ra vào cuối thập niên 1980 và đầu những năm 1990, media xuất phát từ tiếng Latinh là “trung gian”, ở đây được hiểu như một “phương tiện bắc cầu để truyền bá thông tin”. Khi ta kết hợp với từ Multi (nhiều, đa) thì gần như có thể chuyển thành “một loạt các phương tiện”.

Trong những năm qua, thuật ngữ “đa phương tiện” đã có nhiều ý nghĩa. Theo học giả Maragliano, đa phương tiện có thể được hiểu như là sự hợp lưu của ba phương tiện truyền thông và truyền thống văn hóa:

- Báo chí với đặc trưng bởi tính khách quan, phân tích, có hệ thống;

- Hệ thống nghe nhìn (audiovision) với tính chủ quan, tính toàn cầu, mở,

- Cơ chế tương tác, nơi người sử dụng có một chức năng đồng tác giả. 

Mặc dù nghiên cứu tâm lý đã giúp mở rộng ý nghĩa của thuật ngữ, phân biệt giữa hai hình thức đa phương tiện: cách trình bày định dạng mà sử dụng nhiều kênh cảm giác, chẳng hạn như quá trình nhận thức cho phép việc trao đổi các kiến ​​thức và nhận thức mới.

Trong lĩnh vực truyền thông, khi truyền đạt thông tin về một cái gì đó chúng ta sử dụng nhiều phương tiện truyền thông, có nghĩa là các phương tiện thông tin đại chúng có thể truyền tài hình ảnh chuyển động khác nhau (video), hình ảnh (pictures, photo), âm nhạc (music), văn bản (text) và đồ họa (graphic). Ví dụ, một bách khoa thư truyền thông” (chẳng hạn như Wikipedia), không thể giống như một bài báo hoặc một từ điển bách khoa toàn thư bình thường, vì nó có thể cho phép kết hợp cho từng hạng mục không chỉ giải thích của văn bản, mà còn hình ảnh, bản vẽ giải thích, phim, âm thanh, âm thanh bình luận... Nhờ khả năng biểu cảm và giao tiếp, đa phương tiện đã lan rộng trong mọi lĩnh vực của nền văn hóa và xã hội, từ giáo dục cho các trò chơi, từ tài liệu đến chương trình. Như vậy, nó liên quan đến tất cả các hình thức truyền thông.

Hội tụ đa phương tiện được thực hiện dựa trên những thành tựu của công nghệ kỹ thuật số để tạo ra một công cụ (mới) để cung cấp thông tin. Hội tụ có nghĩa là sử dụng một giao diện duy nhất cho tất cả các dịch vụ thông tin về tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội như: giáo dục, an ninh, dịch vụ, ngân hàng, giải trí…

Nicholas Negroponte là một trong những người sáng tạo của lý thuyết hội tụ, theo đó, công nghệ kỹ thuật số cho phép tạo ra các giao diện được gọi là “tùy biến kỹ thuật số” như một thư ký riêng của mình, những người sẽ có thể tự động phân biệt xử lý các thông tin mà chúng ta quan tâm. Dòng chảy tự do của thông tin phù hợp với nhu cầu thông tin của người sử dụng sẽ đảm bảo rằng bạn đưa ra điểm mạnh và điểm yếu của khu vực này ngay lập tức dựa trên chất lượng cuộc sống trong các phạm vi, khu vực nhất định, mặt khác sẽ mang lại lợi ích lớn mang tính tổng thể kết nối với các sự kiện và các lĩnh vực được quan tâm. Có thể đưa ra năm quy luật chi phối sự hội tụ:

- Tất cả các thông tin có thể được chuyển đổi thành dạng kỹ thuật số và có thể hội tụ;

- Hội tụ là cơ sở đa phương tiện và loại bỏ sự phân biệt giữa các phương tiện thông tin liên lạc.

- Bản chất của hội tụ là làm cho các loại hình truyền thông có trước náo trở nên lỗi thời và thoát ra khỏi những áp đặt của bất kỳ quy tắc riêng có về loại hình truyền thông truyền thống;

- Hội tụ có quy luật tự nhiên của riêng mình;

- Hội tụ không phụ thuộc vào ranh giới của những nguyên tắc có tính chất hành chính./.